Yatırım fonu türleri hakkında detaylı bilgi almadan önce söylemeliyiz ki, yatırım fonları, yatırımcılarından topladıkları paraların karşılığı, hazine bonusu, devlet tahvili, hisse senedi gibi sermaye piyasası araçlarından, altın gibi kıymetli madenlerden oluşan portföyleri yönetirler. Her Yatırımcı sahip olduğu pay oranında fon portföyüne ortak olmaktadır.
Yatırım Fonundan Nasıl Para Kazanılır?
Yatırım fonu yatırımcısı, üç farklı şekilde kazancı sağlayabilir.
- Fon, yönetiminde bulunan menkul kıymetlerin fiyatının artması durumunda bu fiyattan fonu satması halinde bir sermaye kazancı elde eder. Elde edilen bu kazançta ortaklık payları ölçüsünde fon yatırımcı hesaplarına yansıtılır.
- Yatırım fonu, sahibi olduğu menkul kıymeti fiyatı artmasına rağmen satmayıp elinde tutmaya devam ediyorsa katılma paylarının fiyatı artar. Bu şekilde fon toplam değeri yükselir.
- Fon, sahibi bulunduğu menkul kıymetlerden faiz kazancı veya kar payı elde eder. Elde edilen bu getiri fon portföy değerine yansıtılır.
Yatırım Fonu Türleri
Yatırım fonunun türü, portföyün ağırlıklı olarak hangi yatırım araçlarına yatırım yaptığı ile ilgilidir. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından oran %80 olarak belirlenmiştir. Fonun toplam değerinin en az %80inin hangi yatırım araçlarında değerlendirildiği fon çeşidini belirleyen temel etkendir. 10 farklı yatırım fonu türü mevcuttur.
- Borçlanma Araçları Şemsiye Fonu: Yerli ve yabancı kamu yada özel sektör borçlanma araçlarına yatırım yapan fon çeşididir. Tahvil, bono, eurobond gibi yatırım araçlarını kapsamaktadır.
- Hisse Senedi Şemsiye Fonu: Yerli veya yabancı ihraççıların hisse senetlerine yatırım yapan yatırım fonlarıdır.
- Kıymetli Madenler Şemsiye Fonu: Altın veya diğer kıymetli madenlere yatırım yapan yatırım fonlarıdır. Kıymetli madenlere yapılan yatırımlar borsada işlem gören sermaye piyasası araçları üzerinden yapılmaktadır.
- Fon Sepeti Şemsiye Fonu: Fon yatırımını diğer fonlara ve borsa yatırım fonlarına katılma paylarından oluşan fonlara yatırım yapan Yatırım fonlarıdır.
- Para Piyasası Şemsiye Fonu: Bu tür yatırım fonları paraya çok hızlı çevrilebilen, likiditesi yüksek sermaye piyasası araçlarına yatırım yapan fonlardır. Bu tür fonlar, vadesine en fazla 184 gün kalmış ve ortalama vadesi en fazla 45 gün olan sermaye piyasası araçlarına yatırım yapar.
- Katılım Şemsiye Fonu: Fon yatırımını kira sertifikalarına, katılma hesaplarına ve ortaklık paylarına yapmaktadır. Bu tip fonlar kurulca uygun görülen faiz getirisi içermeyen, kar payı ilkesine göre hizmet veren sermaye piyasası araçlarına yatırım yapmaktadır.
- Değişken Şemsiye Fonu: Bu tür fonda Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenmiş %80 yoğunluk oranına ulaşmayan çeşitli araçların yer aldığı yatırım fonlarıdır. Fon portföyünün içinde farklı oranlarda herhangi bir yatırım aracı bulunabilir.
- Serbest Şemsiye Fonu: Sadece nitelikli yatırımcılara satılmak üzere kurulan yatırım fonlarıdır. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen özelliklere sahip kuruluşlar ile, sermaye piyasasında 1 milyon Türk Lirası ve üzerinde yatırım yapan gerçek kişiler Nitelikli Yatırımcı sınıfındadır.
- Garantili Şemsiye Fonu: Bu tür yatırım fonu bir garantör tarafından verilen taahhütte dayanıp ihraç edilen yatırım fonlarını kapsamaktadır.
- Koruma Amaçlı Şemsiye Fonu: Yatırım sonucunda yatırımcılarına geri ödenecek tutarın garantör tarafından garanti altına alındığı yatırım fonlarıdır.
Ayrıca Geleceğin En Kazançlı Meslekleri hakkında bilgi almak için tıklayınız.
